Allantoin Nedir, Kullanım Alanları Nelerdir?

Allantoin, C₄H₆N₄O₃ formülüne sahip olan bir kimyasal bileşiktir ve pürin katabolizması ile ürik asidin oksidasyonundan meydana gelen, pürin metabolizmasının son ürünüdür. Allantoin, ürik asitten sentezlenmektedir ve bir glioksilik asit diüredidir. İnsanlar, hayvanlar, bitkiler ve bakterilerde önemli bir metabolik ara maddedir. “5-ureidohydantoin” ve “glioxyldiureide” olarak da adlandırılmaktadır. Allantoin, su ve alkolde çözünebilmektedir. Molar kütlesi 158,121 g/mol, yoğunluğu 1,45 g/cm³ ve erime noktası ise 230°C’dir. Allantoin elde etmek için farklı yöntemler kullanılmaktadır. Allantoin eldesi ağırlıklı olarak sentetiktir. Doğal Allantoin elde etmek ise oldukça zordur. Sentetik Allantoin kullanımında herhangi bir sakınca bulunmamaktadır, toksik değildir. Allantoin içeren başlıca bitkilere; aloe vera, lotus, papatya ve karakafes otu örnek verilebilir.  [1]

Allantoin’in Keşfi 

Allantoin ilk kez 1800’lü yılların başında İtalyan Fizikçi Michele Francesco Buniva ve Fransız Kimyager Louis Nicolas Vauqelin tarafından izole edilmiştir ancak elde ettikleri sıvının amniyotik sıvı olduğunu düşünmüşlerdir. 1821 yılında ise, Fransız Kimyager Jean Louis Lassaigne, allantois (gelişmekte olan embriyonun metabolik atıklarının biriktiği kese) içerisindeki sıvıda Allantoin tespit etmiştir ve “l’acide allantoique” (yaklaşık karşılığı: allantoik asit) olarak isimlendirmiştir. 1837 yılında, Alman Kimyacı Friedrich Wöhler ve Justug Liebig, ürik asitten sentezi gerçekleştirmiş ve “Allantoin” olarak isimlendirmişlerdir. Kullanımı ise, Çin ve Eski Mısır’a kadar uzanmaktadır. Bu uygarlıklarda da Allantoin içeren bitkilerin sağlık ve kozmetik alanında kullanıldığı bilinmektedir. [1]

Allantoin'in Faydaları: Cilt Bakımında Etkili Bir Bileşen

Allantoin, cilt bakımı ve sağlık alanlarında yaygın olarak kullanılan, etkili bir kimyasal bileşiktir. Bu bileşenin sağladığı başlıca faydaları aşağıda sıralamaktayız:

1. Nemlendirme: Allantoin, cildin nem seviyesini artırarak cildi yumuşatır ve pürüzsüzleştirir. Cildin doğal nem bariyerini güçlendirerek kuruluk ve pul pul dökülmeyi önler.
2. Yatıştırıcı Etki: Cilt tahrişlerine ve kızarıklıklara karşı yatıştırıcı etki gösterir. Cildi rahatlatır ve cilt hassasiyetini azaltır.
3. Hücre Yenilenmesi: Allantoin, cildin hücre yenilenme sürecini hızlandırarak, yaraların ve cilt hasarlarının daha hızlı iyileşmesine yardımcı olur.
4. Cilt Koruma: Cildi dış etkenlere karşı korur ve cildin savunma mekanizmasını güçlendirir.
5. Antioksidan Özellikler: Allantoin, antioksidan özelliklere sahiptir. Bu sayede, cilt üzerindeki oksidatif stresi azaltır ve cildin yaşlanma sürecini yavaşlatmaya yardımcı olur.
6. Akne ve Sivilce Tedavisi: Anti-inflamatuar özellikleri sayesinde, akne ve sivilcelerin azalmasına katkıda bulunur.

Allantoin Kullanım Alanları

Allantoin sahip olduğu özellikler itibariyle, tıp, eczacılık ve kozmetik alanları başta olmak üzere birçok alanda kullanılmaktadır. [2,3]

Allantoin Farmakolojik Kullanımları

Önemli bir antioksidandır ve bu sebeple diş macunu, gargara ve diğer ağız hijyeni ürünlerinde, akne önleyici ürünlerde ve arındırıcı losyonlarda kullanılmaktadır. Hücrelerin rejenerasyonuna sağladığı katkı nedeniyle, yara tedavilerinde sıkça kullanılır. Kaşıntı, hafif-orta ciddiyetteki egzamaları önleyici aktiviteler gösterir. Allantoin bilhassa antioksidan özellikleri sebebiyle önemli bir yaşlanma karşıtı etkeni, hastalıklara ve yaşlanmaya sebep olan serbest radikallere karşı bir savunma mekanizmasıdır.  [2,3,4]

İnsanlarda ürik asidi okside eden herhangi bir sistem bulunmamaktadır ancak allantoin ürik asidin kimyasal oksidasyonu ya da oksijen radikalleri ile oluşabilmektedir. Serum ve plazmalarımızda bulunan allantoin düzeyi vücudumuzda ürik asit oksidasyonu gerçekleştiğine işaret edebilecek bir indikatördür. Bu serbest radikallerin yaşlanmada önemli bir etken olduğu düşünüldüğünde, yaşlanma ve hastalıklarda oksidatif stres ölçümlemek için allantoin bir biyobelirteç olarak da kullanılmaktadır. [2-5]

Allantoin Kozmetik Kullanımları

Allantoin sahip olduğu rejenerasyonu destekleyen yapısı sebebiyle, kozmetik sektöründe de yaygın şekilde kullanılır. Yara izlerine karşı sıkça kullanılır. Keratolitik (vücudumuzda saç, tırnak ve derimizi oluşturan bir protein tipi olan keratin katmanını yumuşatan) etkisi sayesinde ise, cildin ölü hücrelerden arınmasını sağlar. Bu durum, cildin nemlenmesine, temizlenmesine, ciltteki tahribatın azalmasına, cilt dokusunun yenilenmesine ve cildin yumuşak bir yapıya sahip olmasına katkı sağlar ve kırışık görünümü azaltır. Cilt temizleme toniği, cilt bakım kremi, şampuanlar ve güneş bakım ürünleri gibi kozmetik ürünlerinde Allantoin kullanımı görülür. [2,3]

Ref

[1] Biological Functions of Allantoin. A. V. Shestopalovb, T. P. Shkurata, Z. I. Mikashinovichb, I. O. Kryzhanovskayab ,M. A. Bogachevaa, S. V. Lomtevaa, V. N. Prokof’eva, and E. P. Gus’kova

[2] Natural Film Based on Pectin and Allantoin for Wound Healing: Obtaining, Characterization, and Rat Model. Karen Zulema Meza Valle ,1 Rosa A. Saucedo Acuña ,1,2 Judith V. Ríos Arana ,1 Naun Lobo,1 Carlos Rodriguez ,3 Juan Carlos Cuevas-Gonzalez ,1 and Karla Lizette Tovar-Carrillo. Volume 2020

[3] The Most Useful Pharmaceutical Formulations (Individualized Medications) in Pediatric Dermatology: A Review. E.Abarca LachénabP.Hernando MartínezabY.Gilaberte Calzadac. Actas Dermo-Sifiliográficas (English Edition) Volume 112, Issue 4, April 2021, Pages 302-313

[4] Oxidation of Uric Acid in Rheumatoid Arthritis: Is Allantoin a Marker of Oxidative Stress? Sevgi Yardim-Akaydin, Aylin Sepici, Yeşim Özkan, Meral Torun, Bolkan Şimşek & Vesile Sepici.

Free Radical Research, Volume 38 Number 6 (June 2004), pp. 623–628

[5] Allantoin as Metabolic Compound. Zeliha Selamoglu. Journal of

Traditional Medicine & Clinical Naturopathy