Sarı Kantaron Bitkisi Botanik Özellikleri ve Tarımı

Latincesi: Hypericum perforatum L.

Lokal İsimleri: Sarı kantaron, binbirdelik otu, kılıç otu, mayasıl otu, koyunkıran

English Name: St. John’s Wort

Botanik Özellikleri:

Kantaron türleri, Hypericaceae ailesinden, tamamı sarı petallere sahip bitkileri içermektedir. Bütün dünyada sarı kantaron olarak bilinen tür ise Hypericum perforatum L.’dur. Ülkemizin hemen hemen her bölgesinde yayılış gösteren bir türdür. Özellikle yol ve tarla kenarlarında, dere kenarlarında, vadi tabanlarında yayılış gösterirler. Mayıs-haziran döneminde çiçek açarlar. Çok yıllık bir bitki olan sarı kantaron; 40-60 cm boyunda ve otsu formdadır. En belirgin özelliği sarı renkli çiçekleridir. Ayrıca yaprakları güneşe tutulduğunda iğne ucu gibi delikler olduğu görülmektedir. Bu nedenle bir diğer adı da binbirdelik otu'dur.

Tarımı:

Sarı kantaron hafif bünyeli organik maddece zengin topraklarda iyi gelişme gösterir. Ağır bünyeli ve su tutan topraklar bu bitkinin tarımı için uygun değildir. Bu tür topraklarda verim düşük olur ve bitkiler çabuk seyrekleşir. Sarı kantaronun tohumları çok küçüktür. Adeta toz gibi olan tohumlar direkt tarlaya ekilemez. Önce fideliklerde fide haline getirilmeli, daha sonra tarlaya dikilmelidir. Fide haline gelen bitkiler, ilkbahar döneminde 50x20 cm sıra aralığında tarlaya dikilmelidir. Bu dikim sıklığında 1 da alan için 10.000 adet fide gerekli olmaktadır. Sarı kantaron bitkisi mutlaka sulanmalıdır. Aksi halde verim alınamaz. Çiçekler tam olarak açtığında, bitkinin en üst tarafından başlayarak 1/3 lük üst kısmı biçilerek hasat edilir. Hasat edilen kısım eğer kantaron yağı yapılacaksa zeytinyağı içerisine konularak bekletilir. Bitkisel çay veya extre için kurutulur. Bir da alandan yaklaşık 250-400 kg taze dallı çiçek, 80-100 kg kuru dallı çiçek verimi alınır.

İçeriği ve Etken Maddeleri:

Sarı kantaronun en önemli bileşenleri hypericin ve hyperforin dir. Bu bileşenlerin bitkideki miktarları kaliteyi doğrudan etkilemektedir. Ayrıca sarı kantaron bitkisinde uçucu yağ bulunmaktadır.

Kullanım Alanları:

Kozmetik:  Sıkılaştırıcı, cilt maskesi, cilt koruma, nemlendirici, tonik

Gıda Takviyeleri: Baharat, yağları

İçecek Aroma: Suyu, çayı, yağı

Evcil Hayvan Sağlığı, Mama, Kozmetiği: Kümes hayvanları, kemirgenler, kuş, balık, kedi, köpek maması

Bitkisel İlaç: Serum, şurup, takviye hap, homeopatik tedavi

Temizlik: Temizlik sirkesi, oda spreyi, sabun

Ekstre Formu: Toz ve sıvı

Etken maddeler: Amentoflavon, Hiperforin, Hiperisin, 3′, 8″-biapigenin, Psedohiperisin, Kuersitrin, rutin, Ksantonlar.