Limon otu, ana vatanı Şili ve Arjantin olan yarı odunsu, çalı formunda, 1.5-2 metreye kadar boylanabilen bir bitkidir. Güney Avrupa’ya İspanyol denizciler sayesinde taşınmış ve iklim koşullarına uygunluğundan dolayı doğal olarak yetişmeye başlamıştır. Türkiye’de farklı illerde kültürü yapılmaktadır [1,2,7].
Limon Otunun Yapısı Nasıldır?
Limon otu; 175 cins ve 2300 türü olan Verbenaceae familyasına ait bir bitkidir. Kışın yaprak döken, kenarları dişli, sivri uçlu bir yaprağa sahiptir ve yaprakları ovuşturulduğunda limonsu bir koku yayar. Yaprakları ve beyaz çiçekleriyle karakterize bir bitkidir. [3,8]
Limon Otu Hangi Koşullarda Yetişir?
Limon otu genellikle, yarı-tropik ve tropik alanlarda kendiliğinden yetişmektedir. Küçük beyaz çiçekleri, yazın başından sonbaharın başlangıcına kadar bir mızrak ucu gibi kümelenir. Yabani olarak yetişen bu bitki, uzun yıllar boyunca Güney Amerika’daki yerli halklar tarafından tıbbi olarak, baharat olarak ve doğal bir böcek kovucu olarak kullanılmıştır [2,3,8]
Limon Otunun Faydaları Nelerdir?
Limon otu, bitkisel çay olarak rahatlatıcı ve yatıştırıcı etkilere sahiptir. Uçucu yağı kozmetik sanayisinde özellikle koku ve cilt ürünlerinde kullanılmaktadır [4]. Gıda sanayisinde de çeşitli kullanım biçimleri olan limon otu yaprakları; astım, anksiyete, bağırsak iltihabı, soğuk algınlığı, spazmlar, mide ağrısı, sindirim güçlüğü gibi hastalıkların tedavisinde alternatif olarak uzun yıllardır kullanılmaktadır. [8,9].
Limon Otunun Metobolizmaya Olan Etkisi
Limon otu, yağ yıkımını kontrol eden bir protein olan adiponektini artırarak yağ üretimini ve birikimini yavaşlatır [3,5]. Limon otunun anti-inflamatuvar ve anti-mikrobiyal etkileri, hücre zarları ile etkileşime girebilen verbascoside molekülünden kaynaklanmaktadır. Verbascoside, su ve fosfolipid membranlar arasındaki sınırın yakınında yer alır. Maddeleri hücre içine ve dışına taşıyan sıvı dolu zarlar olan veziküllerin partikül boyutunu azaltır [6].
Limon Otu Ekstraktı Nedir? Faydaları Nelerdir?
Ekstrakt, sözcük anlamı olarak çıkartmak, içindekini almak anlamına gelmektedir. Limon otu ekstraktı, “Geraniol, Geranyl acetate, β-caryophyllene, α-curcumene, (Z)-β-ocimene, cis-α-Bergamotene, Spathulenol, Caryophyllene oxide, α-pinene, Myrcene, 1,8-cineole” gibi etken maddeleri içermektedir. İçerdiği özler, yapılarına bağlı olarak farklı çözeltilerde çözünebilirler. Ekstraksiyon yöntemi için yaygın olarak su, alkol, yağ ve gliserol çözeltileri kullanılmaktadır [1,8].
Limon Otu Ekstraktının Farmakolojik Etkileri Nelerdir?
Geleneksel tıpta analjezik, anti-inflamatuar, ateş düşürücü, gevşetici, idrar söktürücü, sindirim rahatlama, antispazmodik ve çarpıntı giderici olarak kullanmıştır. Bitkinin dalları ve yaprakları, dokuları büzücü ve yatıştırıcı özelliğinden ötürü, sindirim sistemindeki spazmları çözücü, iştah artırıcı, yatıştırıcı ve şeker hastalığına karşı demlenerek günde 2-3 bardak içildiği bilinmektedir. Ayrıca uçucu yağ, böcek (insektisit) ve bakteri öldürücü(bakteriyosit) etkilere sahiptir ve bitki çayı karışımlarında kuru yapraklarının sahip olduğu limon aroması nedeniyle kullanılmaktadır. Uçucu yağının aromaterapide sinirsel rahatsızlıklarda kullanıldığı belirtilmiştir. Ayrıca sıtma önleyici, spazm giderici, rahatlatıcı, tansiyon düşürücü ve iltihap giderici etkileri olduğu bildirilmiştir ve bu etkilerin bitkideki uçucu yağ ve fenolik (flavonoidler) bileşiklerden kaynaklandığı düşünülmektedir [8].
Ref:
[1] The Effect of Different Drying Methods on the Content and Chemical Composition of Essential Oil of Lemon verbena (Lippia citriodora). Shahhoseini, Reza, Estaji, Ahmad, Hosseini, Naser, Ghorbanpour, Mansour, Omidbaigi, Reza.16th edt Page 475,475
[2] Aloysia citrodora Paláu (Lemon verbena): A review of phytochemistry and pharmacology. Bahramsoltani, Roodabeh, Rostamiasrabadi, Pourouchista, Shahpiri, Zahra, Marques, André M., Rahimi, Roja, Farzaei, Mohammad Hosein. Edt 222. Page (5-20).
[3] Limon Otu Ekstratı ve Sitralin Üzerine Antimikrobiyel Etkisinin Araştırılması. Duygu BEKTAŞ. 2014.
[4] Comparative study of conventional and pressurized liquid extraction for recovering bioactive compounds from Lippia citriodora leaves. Francisco Javier Leyva-Jiméneza, Jesús Lozano-Sáncheza,b,⁎ , Isabel Borrás-Linaresa , David Arráez-Romána,b,1 , Antonio Segura-Carreteroa,b,1. 2018.
[5] Lemon verbena (Lippia citriodora) polyphenols alleviate obesity-related disturbances in hypertrophic adipocytes through AMPK-dependent mechanisms. María Herranz-López 1, Enrique Barrajón-Catalán 1, Antonio Segura-Carretero 2, Javier A Menéndez 3, Jorge Joven 4, Vicente Micol 5.2015.
[6] Effects of verbascoside, a phenylpropanoid glycoside from lemon verbena, on phospholipid model membranes. Lorena Funes 1, Olga Laporta, Manuela Cerdán-Calero, Vicente Micol. 2009.
[7] Morphological and Diurnal Variability of Essential Oil in Lemon Verbena (Lippia citriodora H.B.K). Ünal KARIK, Orçun ÇINAR, Murat TUNÇTÜRK, Nazım EKEROĞLU.
[8] FARKLI DİKİM ARALIKLARININ LİMONOTU (Lippia citriodora L.) BİTKİSİNDE HERBA VE UÇUCU YAĞ VERİMİ İLE UÇUCU YAĞIN KALİTE ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ1-2 Ünal KARIK Nedime AZKAN
[9] Essential oils used in aromatherapy: A systemic review. BabarAli1Naser AliAl-Wabel1SaibaShams2AftabAhamad3Shah AlamKhan4FirozAnwar5. Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine.Volume 5, Issue 8, August 2015, Pages 601-611
